Chuyển đến nội dung chính

Nhạc Lý Là Gì Mà Ai Cũng Phải Học?

Bạn mới bắt đầu học nhạc và nghe ai cũng nói “phải học nhạc lý trước đã”? Nhưng mà... nhạc lý là cái gì, có ăn được không? Và tại sao học nhạc lại cần mấy cái lý thuyết khô khan đó?


Đừng lo! Bài này sẽ giúp bạn hiểu nhạc lý là gì, tại sao nó cực kỳ quan trọng, và những điều cơ bản nhất bạn nên biết, với phong cách nhẹ nhàng như đang uống trà chiều.



---


1. Nốt nhạc – Những “chữ cái” trong ngôn ngữ âm nhạc


Giống như chữ cái trong tiếng Việt, âm nhạc cũng có bảng chữ cái riêng gồm 7 nốt:

Do – Re – Mi – Fa – Sol – La – Si

(Và nếu bạn học kiểu Tây thì là C – D – E – F – G – A – B).

Chúng cứ lặp đi lặp lại theo từng tầng âm khác nhau gọi là quãng tám (octave).


Nắm rõ mấy “chữ cái âm nhạc” này là bước đầu để đọc bản nhạc, đánh nhạc, hay hát cho đúng tông.



---


2. Cao độ và Trường độ – Ai cao ai dài ai ngắn


Cao độ: là cao – thấp của nốt. Ví dụ: Do trầm thì “ồ ồ”, Do cao thì “á á” – kiểu vậy đó!


Trường độ: là độ dài của âm thanh. Có nốt thì kêu lâu, có nốt thì kêu chớp nhoáng – giống như bạn hát "laaaaa" hay “la!”



Biết hai thứ này là bạn biết cách phân biệt “ai hát cao hơn ai” và “ai kéo dài nốt lâu hơn ai” rồi!



---


3. Khuông nhạc và Khóa nhạc – Nhà và cửa trong âm nhạc


Khuông nhạc: là 5 dòng kẻ để đặt nốt nhạc lên. Giống như vở kẻ ngang ấy.


Khóa nhạc (Sol, Fa): là ký hiệu đứng đầu mỗi dòng, giúp bạn biết nốt nào nằm ở đâu.



Không có khuông và khóa thì các nốt sẽ lạc trôi như “người không nhà”.



---


4. Nhịp và Phách – Đồng hồ bấm giờ của âm nhạc


Bạn nghe nhạc mà thấy muốn nhún nhảy theo kiểu “1, 2, 3, 4”? Đó chính là nhịp và phách đang hoạt động đấy!


Nhịp: quy định 1 ô nhịp có bao nhiêu phách (ví dụ: nhịp 4/4 là 4 phách mỗi ô).


Phách: là cách chia thời gian đều đặn trong một ô nhịp. Nhịp vững thì chơi nhạc mới chắc tay.




---


5. Gam và Hợp âm – Màu sắc và khung cảnh âm nhạc


Gam (Scale): là nhóm các nốt đi với nhau nghe “hợp tai”. Ví dụ gam Đô trưởng nghe vui, gam La thứ nghe buồn buồn.


Hợp âm (Chord): là nhiều nốt chơi cùng lúc – giống như hội bạn thân rủ nhau đi chơi vậy!




Khi bạn chơi đàn hoặc hát có hợp âm, bài hát sẽ “có hồn” hơn nhiều!



---


6. Dấu hóa và Dấu thăng/giáng – Gia vị thêm vào âm nhạc


Dấu hóa nằm ở đầu bản nhạc, cho biết bản này “nêm” thêm mấy nốt thăng (#) hoặc giáng (b).


Dấu thăng: làm nốt cao lên nửa cung.


Dấu giáng: làm nốt thấp xuống nửa cung.



Không có mấy dấu này thì âm nhạc sẽ nhạt như canh không muối!



---


7. Một vài ký hiệu khác – Biểu cảm của bài nhạc


Dấu lặng: nghỉ tí cho đỡ mệt.


Dấu chấm dôi: kéo dài nốt thêm tí nữa.


Staccato: chơi nốt ngắn, dứt khoát như gõ “cộc cộc”.


Legato: chơi mượt mà, liền mạch như nước chảy.



Nhờ những ký hiệu này mà bản nhạc mới có cảm xúc, không bị "phẳng lì".



---


 Nhạc lý không hề nhàm chán!


Nghe thì có vẻ hơi học thuật, nhưng thật ra nhạc lý chính là “bí kíp võ công” giúp bạn hiểu, cảm và chơi nhạc giỏi hơn.

Chỉ cần bạn học từ từ, không cần ép buộc, thì nhạc lý sẽ tự nhiên “thấm” vào người lúc nào không hay!



---


Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Thang âm là gì?

Trong âm nhạc, nếu hợp âm là khung xương, thì thang âm chính là “máu chảy” nuôi dưỡng cảm xúc của bản nhạc. Hiểu về thang âm là bước đệm quan trọng để bạn cảm âm tốt hơn, sáng tác hay hơn, và hiểu sâu hơn về giai điệu. 1. Thang âm là gì? Thang âm (scale) là tập hợp các nốt nhạc được sắp xếp theo trình tự cao dần hoặc thấp dần, theo một quy luật nhất định. Nó là “nguyên liệu” chính để tạo nên giai điệu và hợp âm. Ví dụ quen thuộc: Thang âm Đô trưởng (C Major): Do – Re – Mi – Fa – Sol – La – Si – Do Tương đương: C – D – E – F – G – A – B – C --- 2. Các loại thang âm cơ bản a. Thang âm trưởng (Major scale) Tạo cảm giác tươi sáng, vui vẻ. Công thức khoảng cách: 1 – 1 – ½ – 1 – 1 – 1 – ½ (Với 1 là 1 cung, ½ là nửa cung giữa các nốt) b. Thang âm thứ (Minor scale) Mang sắc thái buồn hơn, sâu lắng hơn. Có 3 loại: Natural Minor (Thứ tự nhiên) Harmonic Minor (Thứ hòa âm – nốt 7 nâng lên ½ cung) Melodic Minor (Thứ giai điệu – nốt 6 và 7 nâng lên khi đi lên) c. Thang âm ngũ cung (Pentatonic scale)...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

“Từ những ngón tay vụng về đến từng nốt nhạc đầu tiên – Hành trình luyện ngón guitar của mình”

--- [Hành trình luyện ngón với cây đàn guitar nhỏ bé của mình] Chào bạn, cảm ơn vì đã ghé đọc những dòng chia sẻ này. Mình là một cô gái yêu âm nhạc theo cách rất bình dị — không bắt đầu từ phòng thu chuyên nghiệp hay nhạc cụ đắt tiền, mà từ những âm thanh nhỏ bé vang lên trong một góc phòng yên tĩnh, nơi có mình, cây đàn guitar cũ, và niềm đam mê không tên. Hôm nay mình muốn viết về một phần quan trọng trong quá trình học guitar mà đôi khi người ta hay bỏ qua: luyện ngón. Nghe thì có vẻ đơn giản, nhưng thật ra đó là một chặng đường dài, đầy kiên nhẫn và đôi khi... hơi đau tay nữa. Những ngày đầu, mình bấm hợp âm mãi mà dây không kêu rõ, tay thì mỏi, ngón tay bị lằn đỏ, có hôm còn phồng rộp. Nhưng thay vì nản, mình lại cảm thấy... thú vị. Bởi vì mỗi lần luyện, mình đều cảm nhận rõ một điều: cơ thể đang dần học cách làm quen với âm nhạc. Luyện ngón không chỉ giúp các ngón tay linh hoạt, mà còn giúp mình hiểu rõ hơn về nhịp điệu, âm sắc, và quan trọng nhất — là hiểu chính bản thân mình đ...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu về sao trúc nhé!

  # Sáo Trúc – Âm Thanh Mộc Mạc Chạm Đến Tâm Hồn Người Việt Trong kho tàng âm nhạc dân tộc Việt Nam, sáo trúc là một trong những nhạc cụ đơn giản nhất về hình thức nhưng lại giàu cảm xúc nhất về âm thanh. Tiếng sáo mộc mạc, du dương đã gắn liền với hình ảnh người mục đồng thổi sáo trên lưng trâu, hay những bản tình ca sâu lắng giữa núi rừng Tây Bắc. --- ## 1. Nguồn gốc và ý nghĩa của sáo trúc Sáo trúc là nhạc cụ lâu đời, xuất hiện từ thời xa xưa trong nền văn hóa Đông Nam Á. Ở Việt Nam, sáo không chỉ là một nhạc cụ biểu diễn mà còn là biểu tượng của tâm hồn dân tộc – nhẹ nhàng, sâu lắng, bình dị. Người ta tin rằng tiếng sáo có thể bày tỏ tình yêu, nỗi nhớ, và cả khát vọng của con người. Nhiều tác phẩm văn học dân gian cũng nhắc đến hình ảnh chàng trai dùng tiếng sáo để tỏ tình với cô gái mình yêu. --- ## 2. Cấu tạo và cách sử dụng sáo trúc Một cây sáo trúc truyền thống được làm từ thân cây trúc già, rỗng ruột, có độ dài trung bình từ 40–50cm. Trên thân sáo có từ 6 đến 10 lỗ bấm để ...
Đăng nhận xét
Đọc thêm